Η ολική αρθροπλαστική γόνατος (Total Knee Arthroplasty – TKA) αποτελεί την κορυφαία χειρουργική επιλογή για ασθενείς με προχωρημένη εκφυλιστική αρθρίτιδα, ρευματοειδή αρθρίτιδα ή μετατραυματικές βλάβες που επηρεάζουν περισσότερα από ένα διαμερίσματα της άρθρωσης. Η επέμβαση στοχεύει στην πλήρη αντικατάσταση των φθαρμένων αρθρικών επιφανειών με σύγχρονα εμφυτεύματα, αποκαθιστώντας την ανατομική ευθυγράμμιση, τη σταθερότητα και τη λειτουργικότητα του γόνατος.
Η σωστή επιλογή ασθενούς και η ακριβής χειρουργική τεχνική είναι καθοριστικής σημασίας για την επιτυχία της TKA, καθώς η διαδικασία δεν αφορά μόνο την ανακούφιση του πόνου αλλά και τη μακροχρόνια διατήρηση της κινητικότητας και της λειτουργικότητας.
Ενδείξεις
Η ολική αρθροπλαστική γόνατος προτείνεται όταν η φθορά του γόνατος είναι εκτεταμένη ή πολυδιαμερισματική, και οι συντηρητικές θεραπείες δεν προσφέρουν ανακούφιση. Οι βασικές ενδείξεις περιλαμβάνουν:
- Πολυδιαμερισματική οστεοαρθρίτιδα ή σοβαρή εκφύλιση του χόνδρου που επηρεάζει περισσότερα από ένα διαμερίσματα της άρθρωσης.
- Σημαντική παραμόρφωση ή αστάθεια (ραιβότητα ή βλαισότητα >15°) που περιορίζει την κινητικότητα και επιβαρύνει την καθημερινή λειτουργία.
- Ανεπαρκής ανταπόκριση σε συντηρητικές θεραπείες, όπως φυσικοθεραπεία, φαρμακευτική αγωγή, ή ενέσεις κορτικοστεροειδών/υαλουρονικού οξέος.
- Μη αναστρέψιμη καταστροφή αρθρικών επιφανειών, όπου η διατήρηση της φυσιολογικής άρθρωσης δεν είναι εφικτή.
Αντενδείξεις περιλαμβάνουν ενεργή λοίμωξη, σοβαρή οστεοπόρωση, νευρομυϊκές διαταραχές που προκαλούν αστάθεια, και αδυναμία τήρησης του μετεγχειρητικού προγράμματος αποκατάστασης.
Πλεονεκτήματα
Η ολική αρθροπλαστική γόνατος παρέχει σαφή οφέλη όταν εφαρμόζεται σε κατάλληλους ασθενείς:
- Αποτελεσματική ανακούφιση από τον πόνο: Η TKA μειώνει ή εξαλείφει τον χρόνιο πόνο σε πάνω από 90% των ασθενών, ακόμη και σε προχωρημένη εκφυλιστική βλάβη.
- Αποκατάσταση ανατομικής ευθυγράμμισης και σταθερότητας: Το γόνατο αποκτά σωστή ευθυγράμμιση και επανέρχεται η φυσιολογική βάδιση.
- Βελτίωση λειτουργικότητας και ποιότητας ζωής: Οι ασθενείς επανέρχονται σε καθημερινές δραστηριότητες και ήπιες αθλητικές δραστηριότητες, όπως περπάτημα, ποδηλασία ή κολύμβηση.
- Μακροχρόνια διάρκεια εμφυτεύματος: Οι σύγχρονες προθέσεις υπερβαίνουν τα 15–20 έτη, εφόσον η επέμβαση και η αποκατάσταση εκτελεστούν σωστά.
- Σταθερότητα και κινηματική: Η αντικατάσταση όλης της άρθρωσης εξασφαλίζει ομοιόμορφη κατανομή φορτίου, μειώνοντας τον κίνδυνο μελλοντικών επιπλοκών σε άλλα διαμερίσματα.
Αποκατάσταση
Η επιτυχία της TKA εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη μετεγχειρητική αποκατάσταση:
- Άμεση κινητοποίηση: Οι περισσότεροι ασθενείς περπατούν με βοήθεια την πρώτη ή δεύτερη ημέρα μετά την επέμβαση.
- Φυσικοθεραπεία: Περιλαμβάνει ασκήσεις για το εύρος κίνησης, την ενδυνάμωση των μυών του σκέλους (ιδιαίτερα του τετρακεφάλου) και τη βελτίωση της βάδισης και ισορροπίας.
- Σταδιακή επιστροφή στις δραστηριότητες: Οι καθημερινές δραστηριότητες επανέρχονται συνήθως μέσα σε 2–3 μήνες, ενώ οι ήπιες αθλητικές δραστηριότητες μπορούν να ξεκινήσουν μετά από 3–6 μήνες.
- Συστηματική τήρηση οδηγιών: Η συμμόρφωση με τις οδηγίες του χειρουργού και η τακτική φυσικοθεραπεία είναι καθοριστικής σημασίας για την πλήρη λειτουργικότητα και την μακροχρόνια επιβίωση της πρόθεσης.
Η ολική αρθροπλαστική γόνατος αποτελεί την πιο αξιόπιστη και αποτελεσματική λύση για σοβαρές ή πολυδιαμερισματικές εκφυλιστικές βλάβες. Προσφέρει ανακούφιση από τον πόνο, αποκατάσταση της κινητικότητας και βελτίωση της ποιότητας ζωής, με μακροχρόνια σταθερότητα και υψηλά ποσοστά ικανοποίησης. Η σωστή επιλογή ασθενούς, η εμπειρία του χειρουργού και η συστηματική μετεγχειρητική αποκατάσταση είναι οι βασικοί παράγοντες που καθορίζουν την επιτυχία της επέμβασης.
