Ισχιαλγία

Η ισχιαλγία αποτελεί κλινική εκδήλωση που προκύπτει από ερεθισμό ή συμπίεση του ισχιακού νεύρου. Το ισχιακό νεύρο ξεκινά από το κατώτερο τμήμα της οσφυϊκής μοίρας της σπονδυλικής στήλης και εκτείνεται κατά μήκος του γλουτού και του οπίσθιου μέρους του κάτω άκρου, φτάνοντας έως το πέλμα. Είναι υπεύθυνο για την αισθητική και κινητική νεύρωση περιοχών του μηρού, του γόνατος, της κνήμης και του άκρου ποδός.

Η ισχιαλγία μπορεί να προκληθεί από διάφορες παθολογικές καταστάσεις, οι πιο συχνές από τις οποίες περιλαμβάνουν:

• Κήλη μεσοσπονδύλιου δίσκου
• Σπονδυλική στένωση (στενωτική μυελοπάθεια)
• Σύνδρομο του απιοειδούς μυός (Piriformis syndrome)
• Κακώσεις ή κατάγματα της πυέλου
• Νεοπλασίες (π.χ. όγκοι)

Η ισχιαλγία εμφανίζεται συχνότερα σε άνδρες ηλικίας 30 έως 50 ετών.

Ο πόνος που σχετίζεται με την ισχιαλγία μπορεί να εμφανιστεί με διάφορες μορφές:

• Μυρμήγκιασμα
• Αίσθημα καύσου
• Βαθύς, αμβλύς πόνος
• Οξύς, διαξιφιστικός πόνος

Σε βαριές περιπτώσεις, η κινητικότητα του ασθενούς μπορεί να περιοριστεί σημαντικά.

Τα συμπτώματα εντοπίζονται κατά κανόνα μονόπλευρα, ξεκινώντας από την οσφυϊκή χώρα ή τον γλουτό και καταλήγοντας στο οπίσθιο μέρος του μηρού, της κνήμης ή/και του άκρου ποδός.

Ενδέχεται να συνυπάρχουν:

• Μυϊκή αδυναμία στο προσβεβλημένο κάτω άκρο
• Δυσχέρεια στην κάμψη του γονάτου ή του άκρου ποδός
• Δυσκολία στη βάδιση, ειδικά στις μύτες των ποδιών
• Περιορισμός της κάμψης ή έκτασης της σπονδυλικής στήλης
• Ελάττωση ή απουσία αντανακλαστικών
• Μούδιασμα ή υποαισθησία
• Πόνος κατά την έκταση του σκέλους (τεστ Lasegue)

Η διάγνωση απαιτεί κλινική εκτίμηση από εξειδικευμένο ορθοπαιδικό (και νευρολόγο), καθώς και απεικονιστικό έλεγχο και ενδεχομένως εργαστηριακές εξετάσεις αίματος, ανάλογα με την υποκείμενη αιτία.

Δεδομένου ότι η ισχιαλγία αποτελεί σύμπτωμα και όχι πάθηση καθαυτή, είναι απαραίτητο να εντοπιστεί και να αντιμετωπιστεί η πρωτοπαθής αιτία. Σε πολλές περιπτώσεις, η πάθηση υποχωρεί χωρίς την ανάγκη για επεμβατικές θεραπείες.

Η συντηρητική αγωγή περιλαμβάνει:

• Φαρμακευτική αντιμετώπιση (αντιφλεγμονώδη, μυοχαλαρωτικά, αναλγητικά)
• Φυσικοθεραπεία και κινησιοθεραπεία
• Ασκήσεις ενδυνάμωσης της οσφυϊκής και κοιλιακής περιοχής
• Βελτίωση της στάσης και περιορισμός της καταπόνησης της σπονδυλικής στήλης

Συστάσεις:

• Αποφύγετε την παρατεταμένη κατάκλιση – η πλήρης ανάπαυση στο κρεβάτι δεν ενδείκνυται
• Μειώστε τη σωματική δραστηριότητα κατά τις πρώτες ημέρες των συμπτωμάτων
• Ξεκινήστε ήπια άσκηση μετά από 2–3 εβδομάδες, με την καθοδήγηση ειδικού
• Αποφύγετε την άρση βάρους και τις απότομες κινήσεις (στροφή κορμού, κάμψη-έκταση)

Η φυσικοθεραπεία, σε συνδυασμό με εργοθεραπεία και άλλες μη φαρμακευτικές παρεμβάσεις, μπορεί να συμβάλλει στην ανακούφιση των συμπτωμάτων και στη βελτίωση της λειτουργικότητας, ανάλογα με την αιτιολογία.

Σε περιπτώσεις όπου:

• τα συμπτώματα επιμένουν ή επιδεινώνονται παρά τη συντηρητική αγωγή,
• υπάρχει νευρολογικό έλλειμμα (π.χ. παράλυση, ακράτεια),

ενδείκνυται και νευροχειρουργική αξιολόγηση, προκειμένου να συνεκτιμηθεί το ενδεχόμενο χειρουργικής αποσυμπίεσης του ισχιακού νεύρου.