Τα κορτικοστεροειδή, ως δραστικό συστατικό σε ενέσιμα διαλύματα έχουν μια ιδιαίτερα τεκμηριωμένη επίδραση στην υγεία των οστών. Μπορούν να επηρεάσουν τη φυσική διαδικασία σχηματισμού και απορρόφησης οδηγώντας σε μείωση της οστικής πυκνότητας με την πάροδο του χρόνου.
Αυτή η αποδυνάμωση των οστών μπορεί να τα κάνει πιο ευαίσθητα σε κατάγματα, ακόμη και με μικρά τραύματα ως απόρροια καθημερινών δραστηριοτήτων.
Οι επιδράσεις των κορτικοστεροειδών στην υγεία των οστών
Τα κορτικοστεροειδή μπορεί να έχουν πολλές επιβλαβείς επιπτώσεις στην υγεία των οστών:
Μειωμένη οστεοσύνθεση: Τα κορτικοστεροειδή μπορούν να αναστείλουν τη δραστηριότητα των οστεοβλαστών, των κυττάρων που είναι υπεύθυνα για την κατασκευή νέου οστού.
Διαταραχή του μεταβολισμού του ασβεστίου: Τα κορτικοστεροειδή μπορούν να επηρεάσουν την ικανότητα του σώματος να απορροφά και να χρησιμοποιεί σωστά το ασβέστιο, ένα σημαντικό μέταλλο για τη διατήρηση της υγείας των οστών.
Οι ενέσεις κορτικοστεροειδών χρησιμοποιούνται συνήθως για τη διαχείριση μιας ποικιλίας μυοσκελετικών παθήσεων, όπως:
• Οστεοαρθρίτιδα
• Ρευματοειδής αρθρίτιδα
• Θυλακίτιδα
• Τενοντίτιδα
• Σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα
• Πελματιαία απονευρωσίτιδα
• Σπονδυλική στένωση
• Κήλη δίσκου
Ενώ λοιπόν οι ενέσεις μπορούν να προσφέρουν προσωρινή ανακούφιση από τον πόνο και τη φλεγμονή, οι μακροπρόθεσμες συνέπειες στην υγεία των οστών πρέπει να ληφθούν προσεκτικά υπόψη.
Έρευνα για τη συσχέτιση μεταξύ ενέσεων κορτικοστεροειδών και κινδύνου κατάγματος
Πολυάριθμες μελέτες έχουν διερευνήσει τη σχέση μεταξύ ενέσεων κορτικοστεροειδών και αυξημένου κινδύνου κατάγματος. Μια συστηματική ανασκόπηση και ανάλυση που δημοσιεύτηκε στο Journal of the American Academy of Orthopedic Surgeons διαπίστωσε ότι οι ασθενείς που έλαβαν ενέσεις κορτικοστεροειδών είχαν σημαντικά υψηλότερο κίνδυνο κατάγματος σε σύγκριση με εκείνους που δεν έλαβαν τις ενέσεις.
Διάφοροι είναι οι παράγοντες μπορούν να συμβάλουν σε αυξημένο κίνδυνο κατάγματος σε ασθενείς που λαμβάνουν ενέσεις κορτικοστεροειδών:
• Συχνότητα και αθροιστική δόση: Όσο πιο συχνές είναι οι ενέσεις και όσο υψηλότερη είναι η αθροιστική δόση κορτικοστεροειδών, τόσο μεγαλύτερη είναι η επίδραση στην υγεία των οστών και ο κίνδυνος κατάγματος.
• Ηλικία: Οι ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας, ιδιαίτερα εκείνοι άνω των 50 ετών, διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να αναπτύξουν οστεοπόρωση και να εμφανίσουν κατάγματα λόγω της φυσικής διαδικασίας γήρανσης.
• Υποκείμενες καταστάσεις υγείας: Ορισμένες ιατρικές παθήσεις, όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα, ο διαβήτης και οι διαταραχές του θυρεοειδούς, μπορούν να θέσουν σε κίνδυνο περαιτέρω την υγεία των οστών και να αυξήσουν τον κίνδυνο κατάγματος.
Προφυλάξεις για την ελαχιστοποίηση του κινδύνου κατάγματος
Για να μετριαστεί ο κίνδυνος κατάγματος, θα πρέπει να ληφθούν υπόψη οι ακόλουθες προφυλάξεις:
• Προσεκτική αξιολόγηση: Αξιολογούμε διεξοδικά το ιατρικό ιστορικό του ασθενούς, συμπεριλαμβανομένων τυχόν υποκείμενων παθήσεων, και σταθμίζουμε τα πιθανά οφέλη και τους κινδύνους της ένεσης.
• Βελτιστοποίηση δοσολογίας: Χρησιμοποιούμε τη χαμηλότερη δυνατή δόση κορτικοστεροειδών και περιορίζουμε τη συχνότητα των ενέσεων για να ελαχιστοποιήσουμε τις σωρευτικές επιπτώσεις στην υγεία των οστών.
• Παρακολούθηση: Παρακολουθούμε τακτικά την υγεία των οστών του ασθενούς, μεταξύ άλλων μέσω σαρώσεων οστικής πυκνότητας, και προσαρμόζουμε ανάλογα το σχέδιο θεραπείας.
• Πρόληψη: Ενθαρρύνουμε τους ασθενείς να συμμετάσχουν σε ασκήσεις που φέρουν βάρος, να καταναλώνουν δίαιτα πλούσια σε ασβέστιο και να εξετάσουν το ενδεχόμενο λήψης συμπληρωμάτων με βιταμίνη D και άλλα θρεπτικά συστατικά που υποστηρίζουν τα οστά.
Εναλλακτικές συμπτωματολογικές θεραπείες για ανακούφιση από τον πόνο
Για ασθενείς που ανησυχούν για τον κίνδυνο κατάγματος ή για εκείνους που έχουν παρουσιάσει ανεπιθύμητες ενέργειες από τις ενέσεις κορτικοστεροειδών, υπάρχουν εναλλακτικές θεραπευτικές επιλογές που μπορεί να αξίζει να εξεταστούν:
• Φυσικοθεραπεία: Ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα φυσικοθεραπείας μπορεί να βοηθήσει στη βελτίωση της λειτουργίας των αρθρώσεων, στη μείωση του πόνου και στην ενίσχυση των μυών χωρίς τη χρήση κορτικοστεροειδών.
• Τοπικά αναλγητικά: Οι τοπικές κρέμες, τζελ ή αλοιφές μπορούν να προσφέρουν μερική ανακούφιση από τον πόνο.
• Αναγεννητικές θεραπείες: Οι αναδυόμενες θεραπείες όπως το πλάσμα εμπλουτισμένο σε αιμοπετάλια (PRP) ή οι ενέσεις βλαστοκυττάρων στοχεύουν να αξιοποιήσουν τις φυσικές διαδικασίες επούλωσης για την αντιμετώπιση της υποκείμενης βλάβης των αρθρώσεων ή των ιστών.
Προαγωγή της υγείας των οστών και πρόληψη καταγμάτων
Εκτός από τη διερεύνηση εναλλακτικών επιλογών ανακούφισης από τον πόνο, οι ασθενείς μπορούν να λάβουν προληπτικά μέτρα για να προωθήσουν τη συνολική υγεία των οστών τους και να μειώσουν τον κίνδυνο καταγμάτων:
Ασχοληθείτε με τακτικές ασκήσεις με ελάχιστα βάρη ή και χωρίς, όπως περπάτημα, τζόκινγκ ή προπόνηση ενδυνάμωσης.
Καταναλώστε μια διατροφή πλούσια σε ασβέστιο, βιταμίνη D και άλλα θρεπτικά συστατικά που υποστηρίζουν τα οστά.
Εξετάστε το ενδεχόμενο λήψης συμπληρωμάτων εάν η πρόσληψη μέσω τροφίμων είναι ανεπαρκής.
Διατηρήστε ένα υγιές σωματικό βάρος για να αποφύγετε την πρόσθετη πίεση στα οστά.
Κόψτε το κάπνισμα και περιορίστε την κατανάλωση αλκοόλ, καθώς αυτές οι συνήθειες μπορούν να επηρεάσουν αρνητικά την υγεία των οστών.
