Κάθε χρόνο, εκατομμύρια άνθρωποι συρρέουν σε χιονοδρομικές πίστες, παγοδρόμια και παγωμένες λίμνες για να απολαύσουν λίγες ώρες σκι, πατινάζ, έλκηθρο, χόκεϊ επί πάγου κι άλλα χειμερινά σπορ. Τη διασκέδαση και το παιχνίδι, όμως, συχνά συνοδεύουν οι συνήθεις τραυματισμοί στο γόνατο των χειμερινών αθλημάτων, που θα μπορούσαν ίσως να είχαν αποφευχθεί με τη λήψη σωστών μέτρων πρόληψης.
Οι τραυματισμοί στο γόνατο σε χειμερινά αθλήματα αποτελούν μια αρκετή συχνή αιτία επίσκεψης στο χειρουργείο. Σύμφωνα με την εταιρεία ερευνών Globelink, κάθε χρόνο, περίπου 4 εκατ. άνθρωποι υφίστανται κάποιον τραυματισμό από χειμερινά σπορ κι αυτό μόνο στις ΗΠΑ! Εξ αυτών, ένας μεγάλος αριθμός αφορά σε τραυματισμούς στο γόνατο, οι οποίες αποτελούν έναν ιδιαίτερα συχνό τραυματισμό στα χειμερινά σπορ.
Συνήθεις Τραυματισμοί στο Γόνατο
Υψηλές πιέσεις
Τα γόνατα υφίστανται καθημερινή καταπόνηση καθώς απορροφούν το μεγαλύτερο μέρος των κραδασμών κατά τις καθημερινές δραστηριότητες, όπως το περπάτημα. Κατά τη διάρκεια μιας έντονης χειμερινής δραστηριότητας, όπως το σki, η καταπόνηση είναι πολύ πιο μεγάλη και η άρθρωση του γόνατος μπορεί να υποστεί ζημιά.
Οι τραυματισμοί στο γόνατο συγκαταλέγονται στους πλέον συνήθεις τραυματισμούς χειμερινών αθλημάτων, όχι μόνο επειδή μπορούν να εμφανιστούν σε οποιοδήποτε άθλημα, αλλά κι επειδή υπάρχουν τόσοι πολλοί διαφορετικοί τρόποι να προκληθούν.
Οι πιο συνηθισμένες κακώσεις του γόνατος σε χειμερινά σπορ, με σειρά συχνότητας, είναι οι εξής:
- ρήξη του έσω πλάγιοι συνδέσμου
- ρήξη του πρόσθιου χιαστού συνδέσμου
- ρήξη των μηνίσκων
- ρήξη του έξω πλάγιου συνδέσμου
- εξάρθρημα της επιγονατίδας
- ενδαρθρικά κατάγματα
- σύνδρομα υπέρχρησης, όπως το σύνδρομο επιγονατιδομηριαίου πόνου και το έσω κνημιαίο σύνδρομο
Ειδικά στο σκι, οι κακώσεις στο γόνατο αντιπροσωπεύουν το ένα τρίτο περίπου του συνόλου των τραυματισμών.
Ρήξη έσω πλαγίου συνδέσμου
Η ρήξη του έσω πλαγίου συνδέσμου είναι ο πιο συχνός τραυματισμός στο σκι. Συνήθως, προκαλείται όταν σταματάμε με κάθετη στάση των σκι ή όταν η άκρη του σκι παγιδευτεί σε κάποιο εμπόδιο.
Ρήξη πρόσθιου χιαστού συνδέσμου
Τα τελευταία 25 χρόνια έχει παρατηρηθεί σημαντική αύξηση στα περιστατικά ρήξης πρόσθιων χιαστών συνδέσμων στο σκι, η οποία συνδέεται με την εξέλιξη των διαγνωστικών μεθόδων καθώς και σε βελτιώσεις τμήματα εξοπλισμού, όπως οι μπότες του σκι, που έχουν περιορίσει τους τραυματισμούς στους αστραγάλους αλλά φαίνεται έχουν συμβάλει στην αύξηση των κακώσεων στους πρόσθιους χιαστούς.
Πλέον, οι δυνάμεις που επηρέαζαν στο παρελθόν τον αστράγαλο και την κνήμη διαχέονται τώρα στην άρθρωση του γόνατος, επιβαρύνοντας τους πρόσθιους χιαστούς συνδέσμους.
Τραυματισμοί στο Γόνατο: Πρόληψη & Αντιμετώπιση
Η σωστή τεχνική καθοδήγηση από τον προπονητή και η εφαρμογή μέτρων πρόληψης μπορεί να αποτρέψει σημαντικό αριθμό τραυματισμών. Πριν από κάθε έντονη χειμερινή δραστηριότητα είναι απαραίτητο να γίνεται σωστή προθέρμανση και έλεγχος του σχετικού εξοπλισμού. Ειδικά οι δέστρες πρέπει να δένονται σωστά, όχι χαλαρά, ιδανικά υπό την επίβλεψη του προπονητή ή κάποιου πιο έμπειρου.
Τέλος, σημαντικό ρόλο παίζουν οι συνθήκες του χιονιού. Στο μαλακό χιόνι, οι αρθρώσεις των κάτω άκρων είναι πιο επιρρεπείς σε τραυματισμό.
Αντιμετώπιση
Η αντιμετώπιση των κακώσεων του γόνατος είναι συχνά χειρουργική, ειδικά στις ρήξεις των χιαστών συνδέσμων. Η αποκατάσταση της ρήξης χιαστών γίνεται χειρουργικά με τη μέθοδο της αρθροσκόπησης του γόνατος και πλαστική του συνδέσμου (συνδεσμοπλαστική), η οποία αποτελεί και την πλέον σύγχρονη κι ασφαλή προσέγγιση.